İnsanlar hangi ırktan, hangi dilden olurlarsa olsunlar, müzik ile aynı duyguları paylaşabilirler. Hiç bir müzik aleti insan ruhuna NEY kadar doğrudan doğruya etki edemez. Müzik, son derece değerli bir manevî temizlenme aracıdır. Ruhu kötülüklerden temizlediği gibi, iyileştirme etkiside vardır. Bunda en etkili ses ise ney sesidir.

Hz. Mevlânâ’ nın felsefesinde ney, “insan-ı kâmil” in (olgunlaşmış insanın) sembolüdür. Bu sebeple ney, mevlevilerce kutsanmış ve “ nây-ı şerîf ” diye anılmıştır.